Ciemna strona nałogu: dlaczego po alkoholu ludzie stają się agresywni?

Nie jest tajemnicą, że alkohol zmienia życie i zachowanie człowieka. Po wypiciu wysokoprocentowych trunków zachowujemy się inaczej niż zwykle. Jedną z najpoważniejszych konsekwencji spożywania alkoholu się agresja. Niektórzy po wypiciu całkowicie tracą panowanie nad sobą. W dzisiejszym wpisie postaramy się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego alkohol wyzwala agresję.

• Alkohol wyzwala zachowania agresywne. Niektórzy po spożyciu alkoholu tracą panowanie nad sobą. 
• Za niekontrolowane zachowania agresywne odpowiadają zmiany, jakie zachodzą w mózgu pod wpływem alkoholu.
• Im więcej pije się alkoholu, tym częściej okazuje się agresję fizyczną i słowną. 

• Dlaczego ludzie po wypiciu alkoholu stają się agresywni? 

  Alkohol etylowy należy do grupy depresantów. Wpływa na pracę ośrodkowego układu nerwowego. Efekty wpływu są widoczne w zależności od jego stężenia w organizmie. Spożywanie trunków wysokoprocentowych hamuje pracę ośrodków kontrolujących zachowanie. Osoba, która traci kontrolę nad ilością wypijanego alkoholu, bardzo łatwo popada w różnego rodzaju zachowania nieakceptowane społecznie. Przejawami takich zachowań są: agresja po alkoholu, urządzanie awantur, chamskie zachowanie względem innych, wdawanie się w bójki, stosowanie przemocy fizycznej oraz psychicznej. 

  Alkohol stopniowo przejmuje wolną wolę człowieka, zaczyna on tracić kontakt z rzeczywistością, przestaje logicznie myśleć.

Agresja po alkoholu – przyczyny 

Agresywne zachowania po alkoholu są przedmiotem licznych badań naukowych. Eksperymenty, które potwierdziły, że niekontrolowana agresja po alkoholu nie jest kwestią charakteru czy temperamentu, były prowadzone m.in. przez naukowców z Uniwersytetu w Helsinkach. Zaobserwowali oni, że winę za agresywne zachowania po alkoholu mogą ponosić geny. 

Według naukowców alkohol wpływa negatywnie, a dokładniej uszkadza gen HTR2B, co sprawia, że jego nosiciele są bardziej impulsywni. Gen ten w ludzkim organizmie wykorzystywany jest głównie do tworzenia receptorów serotoninowych, które pełnią kluczową funkcję w procesie podejmowania decyzji oraz odpowiadają za utrzymanie samokontroli. Co ciekawe to fakt, że osoby z wykrytą mutacją nie były alkoholikami. Wykazywały zachowania agresywne już po wypiciu zaledwie kilku drinków.

Fizyczna i słowna agresja po alkoholu 

Mówiąc o agresji po alkoholu, trzeba wyraźnie zaznaczyć, że nie chodzi tylko o bezpośredni atak fizyczny (rękoczyny), ale również o takie przejawy agresywnego zachowania, jak groźby, wandalizm, awantury z partnerem, złe nastawienie czy wyrządzanie innych szkód. Ilość wypijanego alkoholu wiąże się również z większą częstotliwością pojawiania się agresji werbalnej (słownej) zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn. 

Kiedy najczęściej dochodzi do zachowań agresywnych po alkoholu? 

Do zachowań agresywnych po alkoholu dochodzi zazwyczaj wtedy, gdy czujemy się sprowokowani albo zagrożeni. Samotny człowiek, będący pod wpływem alkoholu, zwykle nie stosuje przemocy. Agresja słowna często ma miejsce w sytuacjach towarzyskich, zwłaszcza dotyczy to młodych ludzi, którzy w ten sposób próbują uzyskać podziw i uznanie ze strony swoich rówieśników.

Jednym ze sposobów osiągnięcia takiego celu może być właśnie otwarte wyrażanie swojej złości, gniewu, a także stosowanie przy tym różnorodnych niecenzuralnych wyrazów. Osoby spożywające alkohol w towarzystwie, częściej stosują agresję słowną – będąc w stanie nietrzeźwości łatwiej jest im pokazać swój gniew czy niezadowolenie. 

Do tracenia kontroli nad swoimi czynami, a czasami wręcz agresji u spożywających alkohol dochodzi często również w sytuacji, gdy zostali oni czymś sprowokowani. Jest to niemal najczęstszą przyczyną agresji u osób nie będących w stanie trzeźwości. Nagłe zmiany nastroju – niekiedy od euforii do nienawiści – są wówczas bardzo częste.

U kogo najczęściej pojawiają się agresywne zachowania po alkoholu?

Badania wykazały, że agresywne zachowania po wypiciu alkoholu występują zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Co więcej, nie dotyczy to tylko osób uzależnionych od alkoholu, ale również takich, które nie piją nałogowo oraz normalnie nie wykazują skłonności do popadania w gniew. Najczęściej jednak impulsywne zachowania po alkoholu podejmują osoby, które nie są w stanie przewidzieć konsekwencji swoich czynów. 

Agresywne zachowanie czy gwałtowne zmiany nastrojów zazwyczaj w takich sytuacjach nie są zamierzone. Wynikają z wewnętrznych pobudek, na które osoba będąca pod wpływem alkoholu często nie ma większego wpływu.

Alkoholicy, ale też osoby nieprzyznające się do nadmiernego spożycia alkoholu, często nie wiedzą jak zmusić się do utrzymywania samokontroli po spożyciu. U osób pijących, które jednak odzyskały kontrolę na sobą i zrozumiały swój błąd – będący np. wybuchem złości lub fizycznym skrzywdzeniem innych – zazwyczaj pojawia się poczucie winy. Nie zawsze jednak są skłonni, by się do tego przyznać przed samym sobą, a tym bardziej przed innymi.

Furia po alkoholu – co robić?

Nie wszystkie osoby, które nadużywają alkoholu, zdają sobie sprawę z tego, że mogą być alkoholikami. Urwany film to tylko jeden ze skutków wypicia nadmiernej ilości alkoholu. Aby zahamować agresywne zachowania po wypiciu, trzeba zwalczyć źródło problemu, którym może być choroba alkoholowa. W tym celu warto zwrócić się o pomoc do specjalistycznego ośrodka leczenia uzależnień Nowe Życie, który oferuje kameralną i domową atmosferę. Można tam porozmawiać na temat swoich problemów z doświadczonymi terapeutami. W zależności od stopnia zaawansowania problemu można zdecydować się na terapię stacjonarną lub ambulatoryjną, czyli tzw. dochodzącą. 

Przymusowe leczenie odwykowe nie zawsze jest dobrym sposobem na wychodzenie z uzależnienia. Rodzina osoby uzależnionej powinna spróbować namówić ją na leczenie w nieco delikatniejszy sposób – przedstawiając np. fakty i objawy, które są dla nich niepokojące. Jednym z nich mogą być zachowania impulsywne, które rzadko kiedy spotykają osoby zdrowe.

U osób zarówno pijących sporadycznie, jak i spożywających alkohol w nadmiarze, może pojawić się obniżone poczucie własnej wartości – będące zaraz obok zaburzeń zachowania, drugim poważniejszym objawem choroby alkoholowej. Zauważając u swojego bliskiego taką zmianę zachowania warto rozpocząć z nim rozmowy na temat uzależnienia, tłumacząc mu m.in. negatywny wpływ alkoholu na zdrowie i życie.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat alkoholu i jego destrukcyjnego wpływu? Zajrzyj na naszego bloga z poradami dotyczącymi uzależnienia od alkoholu.

Źródła:

1. ,,Medyczne aspekty uzależnienia od alkoholu”, pod red. M. Wojnara, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa 2017. 
2. ,,Bez tajemnic: o uzależnieniach i ich leczeniu, Bohdan Tadeusz Woronowicz, Instytut Psychiatrii i Neurologii, 2001