Czy alkohol faktycznie zabija szare komórki? Wyjaśniamy

• Alkohol nie zabija szarych komórek, uszkadza mózg w inny sposób.
• Napoje procentowe hamują powstawanie nowych komórek mózgowych i zakłócają komunikację pomiędzy neuronami. 
• Nawet umiarkowane spożywanie alkoholu niekorzystnie wpływa na każdą część ciała, w tym nasz mózg. 

Alkohol a szare komórki 

Nie ma dowodów na to, że alkohol zabija szare komórki – przynajmniej nie bezpośrednio. Nie oznacza to jednak, że picie wina lub piwa nie oddziałuje na nasz mózg. Etanol uszkadza dendryty w móżdżku, utrudnia komunikację między neuronami oraz zmienia ich strukturę. Najnowsze badania pokazują, że picie nawet niewielkiej ilości alkoholu stwarza zagrożenie. Naukowcy z University of Pennsylvania po przeanalizowaniu danych na temat 36 tys. osób doszli do wniosków, że alkohol postarza mózg. Ludzie w wieku 50 lat, którzy piją dwa piwa dziennie, mają mózg o 10 lat starszy od ich niepijących rówieśników. 

Jakie są krótkoterminowe skutki picia alkoholu dla mózgu?

Alkohol już w momencie picia powoduje zwiększoną aktywność kwasu gamma-aminomasłowego, jednego z najważniejszych neuroprzekaźników w układzie nerwowym. W rezultacie u osoby spożywającej większe ilości trunków, pojawia się niewyraźna mowa, problemy z utrzymaniem równowagi, zaniki pamięci krótkotrwałej i spowolniony refleks. Zmiany w chemii mózgu mogą powodować także wahania nastroju – od euforii, po depresję, agresję i dezorientację. 

Długoterminowy wpływ alkoholu na mózg

Ludzie, którzy intensywnie piją przez długi czas, narażeni są na zmiany w aktywności neuroprzekaźników, a nawet nieprawidłowości strukturalne. Niektóre potencjalne skutki długoterminowego nadużywania napojów procentowych obejmują: 

• problemy ze zdrowiem układu krążenia, zwiększające ryzyko udaru mózgu,
• słabe krążenie w mózgu,
• demencję,
• niedobory żywieniowe, które mogą uszkadzać mózg lub powodować otępienie, 
• problemy ze zdrowiem psychicznym, halucynacje i psychozy, 
• zmiany nastroju lub osobowości, 

Więcej informacji o zmianie osobowości spowodowanej chorobą alkoholową dowiesz się z artykułu Zmiany osobowości po alkoholu

Jakie są najczęstsze choroby mózgu wynikające z uzależnienia od alkoholu?

U alkoholików dochodzi do stopniowego uszkodzenia i zaburzenia funkcjonowania niemal całego układu nerwowego, spowodowanego toksycznością etanolu. Nadmierne spożycie trunków zostało powiązane z wieloma chorobami i stanami mózgu. Wśród najczęściej występujących zaburzeń należy wymienić. 

Zespół Wernickego-Korsakowa 

Długotrwałe nadużywanie alkoholu może prowadzić do różnych form demencji alkoholowej. Wśród nich jest zespół Wernickego-Korsakowa powodujący utratę neuronów mózgowych. Charakteryzuje się problemami z pamięcią, amnezją i brakiem koordynacji mięśniowej. Warto podkreślić, że utrata neuronów spowodowana jest niedoborem witaminy B, która jest wynikiem nadmiernego picia alkoholu i złej diety.

Zakłócenie procesu neurogenezy

Chociaż alkohol nie jest w stanie zmniejszyć ilość szarych komórek to, jego wysoki poziom w organizmie może zakłócać neurogenezę, czyli proces odpowiadający za tworzenie nowych komórek mózgowych. Jeszcze do niedawna sądzono, że komórki nerwowe tworzone są tylko w okresie dzieciństwa. Dziś wiemy, że każdego dnia organizm człowieka produkuje około 700 nowych neuronów. 

Kurczenie się mózgu 

U alkoholików często dochodzi do atrofii, czyli kurczenia się mózgu oraz deficytu we włóknach, odpowiedzialnych za przenoszenie informacji między komórkami mózgu. Picie alkoholu powoduje kurczenie się hipokampa, czyli obszaru związanego z pamięcią i rozumieniem
    

Czy uszkodzenia mózgu spowodowane alkoholem są odwracalne?

Chociaż wpływ alkoholu na mózg może mieć poważne konsekwencje, to część uszkodzeń mózgu jest odwracalna. Nawet atrofia może zacząć się cofać po kilku tygodniach całkowitej abstynencji. W procesie wychodzenia z nałogu mogą pomóc konsultacje psychologiczne lub spotkania z psychiatrą. Chociaż zaprzestanie picia jest w stanie spowolnić postęp wielu chorób, część uszkodzeń mózgu, związanych z alkoholem, jest trwała.

Jaki jest wpływ alkoholu na mózg dzieci?

Narażenie płodu na kontakt z alkoholem może spowodować poważne problemy fizyczne, edukacyjne i behawioralne u dziecka. Ta złożona grupa objawów znana jako Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS). Więcej informacji na temat tego, jakie mogą być skutki picia w czasie ciąży, przeczytasz w artykule FAS – czym jest i jakie są jego objawy. 

Mózg dzieci cały czas się rozwija, trwa to nawet po 18 roku życia. Spożywanie alkoholu przez nieletnich powoduje znacznie skurczenie hipokampa i powstania mniejszych płatów przedczołowych. Odpowiadają za planowanie, podejmowanie decyzji oraz kontrolę impulsów. Picie napojów procentowych w młodym wieku może wpłynąć na wszystkie te funkcje oraz upośledzić pamięć i zdolność uczenia się. 

Dlaczego warto szukać profesjonalnej pomocy przy problemach z alkoholem?

Odstawienie napojów procentowych i całkowita abstynencja może pomóc odwrócić niektóre uszkodzenia mózgu, zapobiec groźnym chorobom oraz dalszemu uszkadzaniu neuronów. Jeśli rozpoznasz objawy uzależnienia u siebie lub osoby bliskiej, warto skorzystać z pomocy leczenia alkoholizmu w Ośrodku Nowe Życie. Pamiętaj, że w przypadku choroby alkoholowej, szukanie wsparcia nie jest powodem do wstydu. Terapia indywidualna oraz zajęcia grupowe pomogą w zachowaniu trzeźwości. Duże znaczenie w procesie walki z chorobą ma wsparcie najbliższych, dlatego warto umówić się na konsultacje rodzinne. 

Przeczytaj wpisy powiązane na naszym blogu:

• Czy istnieją domowe sposoby, by przestać pić alkohol?
• Jak skutecznie odmówić alkoholu po terapii, by nie wrócić do picia?

Nigdy nie jest za późno na podjęcie walki o swoje życie i zdrowie. Rozwiązaniem Twojego problemu może być terapia alkoholowa. Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji, zadzwoń pod numer 504 106 335

Źródła: 

1. „Nigdy dość. Mózg a uzależnienia”, Judith Grisel, Rebis
2. ,,Uzależniony mózg”, Glasner-Edwards Suzette, GWP Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne