Nerwica alkoholowa – czym się objawia i jak reagować?

• Nerwica jest zaburzeniem emocjonalnym i jednym z głównych źródeł rozwoju uzależnienia od napojów alkoholowych, ponieważ wiele osób sięga po nie jako sposób na radzenie sobie uczuciem stałego niepokoju.
• Spożycie alkoholu może działać jak antydepresant – hamuje pracę układu nerwowego, powodując redukcję lęku i rozluźnienie.
• Łagodzenie negatywnych emocji poprzez używanie alkoholu prowadzi do powstania schematu błędnego koła, nasilenia objawów nerwicowych i rozwoju uzależnienia od alkoholu.

Nerwica  alkoholowa – czym jest?

Nerwica jest zaburzeniem psychicznym, choć bywa przez wiele osób mylona z różnymi dolegliwościami fizycznymi, co sprawia, że ludzie poszukują pomocy u lekarzy różnej specjalizacji i farmakoterapii. Dopiero po wykluczeniu innych chorób udają się na konsultację psychiatryczną lub psychoterapię. Zaburzenia nerwicowe związane są z przeżywaniem irracjonalnego lęku, atakami paniki, natręctw oraz fobii. Często współwystępują z innymi dysfunkcjami natury psychicznej, takimi jak depresja czy uzależnienia. Nerwica alkoholowa z kolei pojawia się u osób, które przez dłuższy czas nadużywały trunków. Nagłe ostawienie, powoduje często wystąpienie zespołu abstynencyjnego. Jego objawami są m.in. uczucie nerwowości i roztrzęsienie. W efekcie osoba cierpiąca na nerwicę i uzależniona od alkoholu będzie unikała tego stanu.

Jakie są objawy ataku nerwicy?

Objawy ataku nerwicy alkoholowej różnią się w zależności od indywidualnej sytuacji, jednak najczęściej obejmują:

• napady paniki, nerwowości i depresji, które mogą pojawić się w trakcie trzeźwienia,
• problemy ze snem,
• silny lęk przed brakiem dostępności alkoholu,
• częste bóle głowy,
• nadmierną potliwość,
• problemy z pamięcią i koncentracją,
• kołatanie serca.

Gdy objawy somatyczne stają się silne, uniemożliwiają codzienne funkcjonowanie. 
       

Jaki jest związek między stanami lękowymi, nerwicą i alkoholem?

Napoje zawierające etanol, takie jak piwo, wino, wódka i inne mocne trunki uważane są depresyjne substancje psychoaktywne, która działają jak antydepresant. Niemniej jednak sam alkohol nie musi koniecznie prowadzić do depresji, czy zaburzeń lękowych, choć ma z nimi silne związki. Hamuje pracę układu nerwowego, co w praktyce oznacza, że kiedy osoba spożywa napoje procentowe, odczuwa redukcję lęków i rozluźnienie, ponieważ komórki nerwowe przesyłają impulsy wolniej między sobą. Dodatkowo działanie alkoholu powoduje uwalnianie dopaminy i serotoniny, które wpływają na samopoczucie, energię oraz chęć do działania. Kontrolowanie własnego zachowania staje się trudne, a osoba zaczyna żyć w iluzji i innej rzeczywistości. Nadmierne spożycie alkoholu jest przyczyną kaca, a długotrwałe picie pogłębia objawy lękowe i powoduje frustracje. Ma również szkodliwy wpływ na narządy wewnętrzne, w szczególności na wątrobę. 

Więcej informacji na temat wpływu nadużywania alkoholu na zdrowie znajdziesz w artykule: Jakie choroby grożą alkoholikom?

Czym jest mechanizm błędnego koła i jaki związek ma z nerwicą alkoholową?

Wielu osobom zdarza się łagodzić zdenerwowanie po ciężkim dniu w pracy kieliszkiem wina lub wyjściem ze znajomymi na piwo. Niektórzy sięgają również po mocniejsze trunki, aby zapomnieć o zmartwieniach. Wyeliminowanie negatywnych emocji, takich jak stres czy lęk poprzez używanie substancji psychoaktywnych, prowadzi do sekwencji błędnego koła.

1. Osoby z problemami szybko zauważają, że alkohol pomaga im się rozluźnić, eliminuje zahamowania, wątpliwości, zwiększa wiarę w umiejętności radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. 
2. Konsekwencje wywołane nadmiarem alkoholu – poczucie winy i kac – sprawiają, że pojawia się postanowienie abstynencji.
3. W tym momencie osoba zaczynają odczuwać pogorszenie nastroju, wzrost napięcia emocjonalnego, bezradność oraz trudności z radzeniem sobie z posiadanymi problemami. Nasilają się objawy nerwicy i pragnienie zredukowania dyskomfortu. 
4. Zwykle w tym momencie następuje sięgnięcie po alkohol. Pojawia się chwilowa poprawa nastroju i wyciszenie objawów.

W konsekwencji chory pije więcej i częściej, co prowadzi do nałogu oraz zaniedbywania innych sfer życia, takich jak praca, rodzina czy zdrowie. Tym samym błędne koło alkoholu jest trudne do przerwania i wymaga specjalistycznej pomocy psychiatry i leczenia.

Jak pomóc osobie z nerwicą alkoholową?

Jeśli zauważysz, że ktoś bliski Ci osoba sięga często po trunki, a alkohol staje się sposobem na ucieczkę od niepokoju czy lęku, nie pozwól na rozwój uzależnienia – działaj teraz. Ta sytuacja jest szkodliwa, ponieważ w przypadku problemów z nerwicą szybko pojawia się również potrzeba sięgania po alkohol. W rezultacie człowiek ma trudności w funkcjonowaniu, a także często problemy zdrowotne. Im szybciej pojawi się pomoc, tym większe szanse na szybkie i skuteczne wyleczenie. Konieczne może okazać się leczenie odwykowe w specjalistycznym ośrodku terapii uzależnień, takim jak Ośrodek Nowe Życie w Krakowie. Samodzielne próby walki  przeważnie nie będą skuteczne, gdyż nagłe odstawienie alkoholu może spowodować nieprzyjemne objawy abstynencyjne. Potrzebna jest profesjonalna terapia, spotkania z psychologiem, a nawet konsultacje psychiatryczne. Dlatego ważne jest, aby przekonać chorego do podjęcia leczenia alkoholizmu. Zajęcia indywidualne pozwalają na skupienie się na potrzebach i problemach osoby uzależnionej, a także na pracę nad jej celami i planami. Natomiast warsztaty grupowe dają możliwość wymiany doświadczeń z innymi osobami borykającymi się z tym samym problemem, co jest ważne dla procesu leczenia. Umożliwiają zdobycie umiejętności radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, które wcześniej powodowały potrzebę sięgnięcia po kieliszek.
 
Przeczytaj wpisy powiązane na naszym blogu:

• Jak rozróżnić nałogowy alkoholizm od popijania? 
• Mechanizm iluzji i zaprzeczania – czym jest, jak działa i skąd się bierze?
• Stany lękowe u alkoholika – jak sobie z nimi radzić?

Nigdy nie jest za późno na podjęcie walki o swoje życie i zdrowie. Rozwiązaniem Twojego problemu może być terapia alkoholowa. Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji, zadzwoń pod numer 504 106 335

Źródła: 

1. „Uzależnienie od alkoholu. Oblicza problemu”, L. Cierpiałkowska, J. Chodkiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020
2. ,,Bez tajemnic: o uzależnieniach i ich leczeniu”, Bohdan Tadeusz Woronowicz, Instytut Psychiatrii i Neurologii, 2001.