Pierwsze oznaki, po których poznasz uszkodzenie wątroby u alkoholika

Alkoholowe uszkodzenie wątroby rozwija się w wyniku nadużywania etanolu. Alkohol ma bardzo szkodliwy wpływ na ten gruczoł, prowadzi do zapalenia, stłuszczenia oraz zwłóknienia wątroby, a w konsekwencji do marskości. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jakie są wczesne sygnały, świadczące o tym, że alkohol rujnuje Twoją wątrobę.

• Metabolizm alkoholu przebiega głównie w wątrobie. Jego nadmiar powoduje uszkodzenie tego ważnego narządu.
• Do najczęściej występujących poalkoholowych uszkodzeń wątroby, zaliczają się: stłuszczenie, zwłóknienie i marskość wątroby. 
• Diagnostyka alkoholowej choroby wątroby jest trudna. Wczesne stadia chorób wątroby wywołanych alkoholem, przebiegają zazwyczaj bezobjawowo, co znacząco utrudnia wykrywanie i zahamowanie tych schorzeń.

Funkcje wątroby w organizmie

Wątroba obok mózgu jest jednym z najbardziej złożonych organów w ciele człowieka. Pełni wiele istotnych dla zdrowia funkcji, takich jak: 

• usuwanie nadmiaru toksyn z krwi,
• produkcja żółci, wspomagającej trawienie tłuszczów,
• wytwarzanie energii dla organizmu poprzez przekształcanie węglowodanów w glukozę,
• wytwarzanie białka ważnego w procesie krzepnięcia krwi.

Tkanka wątroby jest bardzo sprężysta i ma zdolność samoregeneracji, ale jej ciągłe uszkadzanie, przez nadużywanie alkoholu, prowadzi do groźnych chorób, alkoholowego stłuszczenia wątroby. 

Ile lat trzeba pić alkoholu, żeby uszkodzić wątrobę?

Uszkodzenie wątroby spowodowane nadużywaniem alkoholu zależy od ilości i czasu trwania picia. Jeśli osoba cierpiąca na alkoholowe zapalenie wątroby kontynuuje picie, istnieje około 80% ryzyko, że dojdzie do rozwoju zwłóknienia, a następnie marskości wątroby. Marskość wątroby może się rozwinąć po nadużywaniu alkoholu w dawce 160 g dziennie przez okres 8-10 lat, co pokazuje, że długotrwałe i intensywne spożywanie alkoholu prowadzi do poważnego uszkodzenia tego ważnego organu.

Choroba wątroby wywołana alkoholem jest w Europie głównym powodem bezobjawowych anomalii w wynikach badań laboratoryjnych oraz najczęstszą przesłanką do przeszczepu wątroby w przypadku zaawansowanej marskości. U większości pacjentów z alkoholową marskością wątroby, diagnoza ta oznacza, że nie dożyją 10 lat. W przypadku pacjentów z zaawansowaną marskością, którzy zaprzestali spożywania alkoholu, szanse na przeżycie przez 5 lat wynoszą 60%. Natomiast u tych, którzy nadal piją, wskaźnik ten spada do poniżej 30%. [źródło:https://www.termedia.pl/Streszczenie-pogladowy-Alkoholowa-choroba-watroby,41,8249,1,0.html, dostęp 27.12.2023]

Jakie są wczesne objawy uszkodzenia wątroby spowodowane alkoholem?

Jednym z zadań wątroby jest rozkładanie potencjalnych substancji toksycznych, takich jak alkohol. Dzięki temu może on zostać usunięty z organizmu. Osoby uzależnione spożywają znacznie częściej napoje procentowe, a dodatkowo w ilości zbyt dużej, aby enzymy wątrobowe były w stanie je przetworzyć. Wczesne stadia alkoholowej choroby wątroby często nie dają żadnych objawów. Z tego powodu ludzie zwykle nie wiedzą, że doświadczyli uszkodzenia tego organu z powodu picia. Z czasem pojawiają się symptomy, świadczące o problemach z tym gruczołem, które mogą obejmować:

• szybką utratę wagi,
• obrzęk kostek,
• utratę apetytu,
• zmęczenie, 
• nudności i wymioty, 
• zaburzenia koncentracji,
• obrzęk wątroby, prowadzący do dyskomfortu w prawym rogu brzucha.

Objawy te są niejednoznaczne i mogą wskazywać na inne choroby oraz problemy jelitowo-żołądkowe. Dlatego wiele osób lekceważy te ważne oznaki ostrzegawcze. A dalsze nadużywanie alkoholu tylko przyspiesza uszkodzenie wątroby.     

Co może się stać z wątrobą, jeśli pijemy za dużo alkoholu? Alkoholowe choroby wątroby

Istnieją trzy etapy choroby wątroby wywołane alkoholem, których objawy mogą się pokrywać. 

1. Alkoholowe stłuszczenie wątroby

Picie dużej ilości alkoholu, przez kilka dni, może hamować rozkład tłuszczów w wątrobie, co prowadzi do ich nagromadzenia. Szacuje się, że nawet 90% osób, które często sięgają po napoje procentowe, mają jakąś formę tego stanu. Stłuszczenie wątroby rzadko powoduje jakiekolwiek objawy, zdarza się, że ludzie odczuwają większe zmęczenie, osłabienie organizmu lub dyskomfort w prawej, górnej części brzucha. Jest to ważny znak, informujący o spożywaniu zbyt dużej ilości alkoholu. Stłuszczenie wątroby jest odwracalne, wystarczy powstrzymać się od picia trunków przez kilka tygodni i zmienić dietę na lekkostrawną, wspomagającą regenerację wątroby. Badanie ultrasonograficzne wątroby pozwala z dużym prawdopodobieństwem potwierdzić obecność stłuszczenia.

2. Alkoholowe zapalenie wątroby

Jeśli nadmierne spożywanie alkoholu etylowego nie zostanie przerwane i trwa przez dłuższy czas, może doprowadzić do zapalenia wątroby. Stan zapalny powoduje tworzenie się tkanki bliznowatej. Wpływa to na przepływ krwi w tym organie i jego prawidłowe działanie.  Alkoholowe zapalenie wątroby może mieć następujące objawy:

• ból w okolicy wątroby,
• zmęczenie,
• utrata apetytu,
• gorączka,
• nudności i wymioty,
• żółtaczka (zażółcenie skóry i oczu).

Ten etap choroby można jeszcze odwrócić, poprzez stałe powstrzymanie się od picia alkoholu. Leczenie obejmuje również zmiany w diecie i przyjmowanie leków zmniejszających stan zapalny wątroby.

3. Alkoholowa marskość wątroby

Zaawansowany stopień alkoholizmu może prowadzić do powstania tkanki bliznowatej, która zaczyna zastępować zdrową tkankę wątrobową. Gdy dochodzi do rozległego zwłóknienia, rozwija się marskość wątroby. Osoba w tym stanie to alkoholik, który prawdopodobnie będzie potrzebował detoksykacji. Marskości alkoholowej nie można cofnąć, jej objawy da się jedynie złagodzić, jeśli osoba przestanie pić. W skrajnych przypadkach potrzebny będzie przeszczep narządu. Organizm nie jest już w stanie prawidłowo filtrować toksyn, dlatego mogą pojawiać się siniaki, krwawienia z dziąseł i nosa oraz ciemny mocz. Marskość poalkoholowa prowadzi do wielu poważnych powikłań zdrowotnych, takich jak:

• nadciśnienie wrotne (wysokie ciśnienie krwi wątroby),
• wodobrzusze (nagromadzenie płynu w jamie brzusznej),
• krwawienie z żył w górnym odcinku przewodu pokarmowego (żylaki przełyku),
• zwiększone ryzyko infekcji,
• niewydolność nerek,
• rak wątroby.

U pacjentów z alkoholową marskością wątroby występuje także niedoczynność gruczołów płciowych, czyli hipogonadyzm, która objawia się np. poprzez powiększenie piersi u mężczyzn. Kontynuowanie picia po zdiagnozowaniu marskości alkoholowej może doprowadzić do śmierci. Człowiek nie jest w stanie żyć bez sprawnej wątroby.

Żółtaczka alkoholowa – objawy przyczyny

Żółtaczka alkoholowa, będąca objawem problemów z wątrobą, często pojawia się przy średnim i ciężkim stadium alkoholowego zapalenia wątroby oraz przy marskości. Jest to stan wymagający natychmiastowej interwencji medycznej, a zaniedbanie leczenia i kontynuacja picia alkoholu może skutkować śmiercią. Żółtaczka alkoholowa wynika z wysokiego poziomu bilirubiny w organizmie, spowodowanego nadmiernym spożywaniem trunków i uszkodzeniem wątroby. Hemoliza, czyli rozpad czerwonych krwinek, również przyczynia się do jej powstania. Uszkodzona wątroba nie jest w stanie efektywnie usuwać alkoholu, sygnalizując swoje ograniczenia. 

Jak długo żyje alkoholik z marskością wątroby?

W przypadku alkoholowej marskości wątroby osoba chora stają przed poważnymi wyzwaniami zdrowotnymi. Statystyki pokazują, że od momentu pojawienia się pierwszych objawów rozwoju marskości wątroby, tylko około 45% chorych dożywa 5 lat, a 10–20% pacjentów przeżywa 10 lat. Chorobę tą uznaje się za stan przednowotworowy, który może prowadzić do rozwoju raka wątrobowokomórkowego, zwiększając tym samym ryzyko zachorowania. [źródło:https://www.termedia.pl/Artykul-pogladowy-Alkoholowa-choroba-watroby,41,8249,1,0.html]

Czy alkoholowe uszkodzenie wątroby jest odwracalne?

Alkoholowa choroba wątroby pojawia się przy zbyt intensywnym spożywaniu trunków. Nadużywanie alkoholu zakłóca normalny proces przetwarzania lipidów w kwasy tłuszczowe, a to prowadzi do gromadzenia się tłuszczu w tkankach tego organu. Na szczęście, ten proces jest możliwy do odwrócenia, ale konieczna jest abstynencja alkoholowa.

Leczenie choroby wątroby wywołanej alkoholem

Jeśli dana osoba ma zdiagnozowaną chorobę wątroby wywołaną alkoholem, pierwszą rzeczą, którą należy zrobić, jest całkowite zaprzestanie picia alkoholu. Tylko całkowita abstynencja zapewnia szansę na poprawę zdrowia osoby chorej i oczyszczenie organizmu z alkoholu. Jednak sam detoks może nie wystarczyć do wyjścia z nałogu, a będzie jedynie wstępem do poprawy jakości życia i dalszego leczenia. 

W wielu przypadkach konieczne jest podjęcie leczenia odwykowego, by nie dopuścić do dalszego wyniszczania organizmu. Detoksykacja oraz pozostałe etapy wychodzenia z alkoholizmu powinny odbywać się w specjalistycznym ośrodku leczenia uzależnień. Profesjonalna terapia, uczestnictwo w zajęciach indywidualnych i grupowych zapewnią kompleksową pomoc w walce o zdrowie i lepsze życie. Ważnym elementem procesu wychodzenia z nałogu są także konsultacje psychologiczne, konsultacje psychiatryczne oraz treningi prowadzenie w formie warsztatowej. 

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Jak rozpoznać alkoholowe zapalenie wątroby?

Zazwyczaj alkoholowe stłuszczenie wątroby nie wywołuje objawów. U niektórych pacjentów może dojść do lekkiego bólu w okolicy wątroby, który lokalizuje się po prawej górnej stronie brzucha. Dodatkowo, podczas badania palpacyjnego brzucha, lekarz może zauważyć, że wątroba jest powiększona, a w niektórych przypadkach również tkliwa.

Co się dzieje gdy codziennie pijesz alkohol?

Regularne spożywanie alkoholu każdego dnia może prowadzić do szeregu poważnych problemów sercowych. Do najczęstszych konsekwencji należą nadciśnienie, udary, arytmie oraz przerost komory sercowej. Ponadto, nadużywanie alkoholu zwiększa ryzyko powstawania zatorów żylnych, zakrzepów oraz może powodować problemy z prawidłowym pompowaniem krwi przez serce. W skrajnych przypadkach, regularne picie alkoholu może także doprowadzić do ataku serca.

Jak długo wytrzyma wątroba alkoholika?

Marskość wątroby może rozwinąć się po spożywaniu alkoholu w ilości 160 g dziennie przez okres od 8 do 10 lat. W jej wyniku dochodzi do zaniku tkanki wątrobowej i zwiększenia gęstości włókien kolagenowych. Całkowite zaprzestanie spożywania alkoholu pozwoli na odbudowę komórek wątroby oraz wpłynie korzystnie na cały organizm.

Jak sprawdzić czy mam zapalenie wątroby?

Objawy alkoholowego zapalenia wątroby obejmują szereg charakterystycznych symptomów. Pacjenci często skarżą się na ogólne zmęczenie, brak apetytu oraz nudności i wymioty. Dodatkowo, może wystąpić wodobrzusze, czyli nagromadzenie płynu w jamie brzusznej, a także ból w prawym nadbrzuszu. Typowe są również żółtaczka i gorączka.

Ile czasu nie pić alkoholu, żeby zregenerować wątrobę?

Wszyscy pacjenci z alkoholową chorobą wątroby powinni zachować abstynencję. Czas potrzebny na regenerację wątroby po spożyciu alkoholu zależy od intensywności i częstotliwości jego spożywania, a także od indywidualnych cech organizmu. W przypadku jednorazowego obciążenia wątroby alkoholem, proces regeneracji zwykle trwa od 1 do 2 dni. Jednak dla osób, które regularnie nadużywają alkoholu, okres ten może się znacząco wydłużyć, często do kilku miesięcy. 

Przeczytaj wpisy powiązane na naszym blogu:

• Jak wybrać ośrodek na odwyk alkoholowy?
• Zatrucie alkoholowe – ile trwa, objawy, jak pomóc
• Jak picie alkoholu wpływa na wątrobę?
• Alkoholowy zespół abstynencki – jakie są objawy odstawienia alkoholu?
• Jak wygląda mózg alkoholika? Wpływ alkoholu na mózg
• Jak alkohol wpływa na funkcjonowanie trzustki?

Nigdy nie jest za późno na podjęcie walki o swoje życie i zdrowie. Rozwiązaniem Twojego problemu może być terapia alkoholowa. Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji, zadzwoń pod numer 504 106 335

Źródła: 

1. ,,Zespół uzależnienia od alkoholu wśród dorosłych”, I. Kowalewski, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Kraków 2016.
2. ,,Bez tajemnic: o uzależnieniach i ich leczeniu”, Bohdan Tadeusz Woronowicz, Instytut Psychiatrii i Neurologii, 2001. 
3. Czasopismo Przegląd Gastroenterologiczny, artykuł ‘Alkoholowa choroba wątroby’, M. Hartleba i E.Czech, 2007 https://www.termedia.pl/Artykul-pogladowy-Alkoholowa-choroba-watroby,41,8249,1,0.html