Dlaczego warto chodzić na terapie grupowe leczenia uzależnień?

Terapia grupowa, to obok terapii indywidualnej, jedna z podstawowych metod wykorzystywanych podczas leczenia uzależnień. Znajduje zastosowanie zarówno w leczeniu alkoholizmu, jak innych uzależnień. Przez niektórych terapia grupowa uważana jest za gorszą. Wynika to z przekonania, że w grupie Pacjenci nie mają szans przepracować swoich problemów. W rzeczywistości jest całkowicie odwrotnie. Terapia grupowa jest jedną z najskuteczniejszych metod leczenia uzależnień. W dzisiejszym artykule podpowiadamy, dlaczego warto chodzić na terapie grupowe i jakie korzyści może przynieść taka forma leczenia w przypadku osób uzależnionych.

• Terapia grupowa jest jedną z najskuteczniejszych form leczenia uzależnień.
• Terapie grupowe pozwalają pacjentom na głębsze zrozumienie swojego problemu ze względu na możliwość rozmowy z osobami w podobnej sytuacji życiowej. 
• Uczestnicy grupy dają sobie wzajemne zrozumienie i wsparcie i w ten sposób motywują się do zmiany siebie. 

Czym jest terapia grupowa uzależnień? 

Terapia grupowa, zwana również psychoterapią grupową, polega na systematycznych spotkaniach grupy osób borykających się z tym samym problemem (np. alkoholizmem), którym przewodzi psychoterapeuta. Jest alternatywą dla terapii indywidualnej, w której leczenie polega wyłącznie na jednostkowym kontakcie pacjenta z terapeutą. Podczas terapii grupowej wszyscy uczestnicy rozpoczynają spotkania z psychoterapeutą w tym samym momencie i kończą razem po upływie określonego czasu. Grupy terapeutyczne mają określoną liczbę uczestników – zwykle nie przekraczają one 10 osób. 

Fazy rozwoju grupy terapeutycznej 

Każda grupa terapeutyczna przechodzi przez podobny schemat faz rozwojowych:

Pierwszy etap – orientacja, zagrożenie, poszukiwanie sensu. Na pierwszej sesji terapeutycznej członkowie obawiają się, co ich czeka i co się może zdarzyć. Terapeuta musi przede wszystkim zmniejszyć ich niepokój oraz starać się zachęcić do udziału w kolejnych sesjach terapeutycznych. Na kolejnych spotkaniach terapeuta już ogranicza swoją aktywność. Uczestnicy obserwują się nawzajem, zastanawiają się nad tym, co powiedzieć, a czego nie. Nikt nie chce się wypowiadać jako pierwszy z obawy przed oceną. Na tym etapie bardzo ważne jest, aby każdy z uczestników przekonał się do tego, że może mówić i ma do tego prawo. Terapeuta musi pilnować, aby każdy mógł coś powiedzieć i żeby nie padały żadne oceny ze strony innych uczestników. Taka atmosfera ma sprzyjać poczuciu bezpieczeństwa. 

Drugi etap – ten etap rozpoczyna się wtedy, gdy uczestnicy się już trochę poznają. Każdy z nich zaczyna przyjmować określoną rolę w grupie, która pozwoli bezpiecznie funkcjonować. To właśnie na tym etapie pojawia się próba przejęcia kontroli, rywalizacja, konflikt. Każdy z uczestników zaczyna walczyć o swoje miejsce w grupie. Każda osoba na swój sposób chce uchronić siebie przed odrzuceniem. W fazie buntu uczestnicy mogą wyrażać trudne uczucia, także wobec terapeuty. 

Trzeci etap – ten etap nazywany jest fazą integracji, współpracy, spójności. Słabną konflikty, kłótnie, tworzą się spójności, uczestnicy zaczynają sobie cenić przyjazną atmosferę. 

Czwarty etap – członkowie grupy zaczynają być bardziej spontaniczni, udzielają sobie informacji zwrotnych, są skłonni do pogłębiania poruszanych tematów, następuje zmiana postaw. Terapeuta musi czuwać nad przebiegiem terapii i nad tym, aby pojawiły się wszystkie niezbędne czynniki terapeutyczne. 

Dlaczego warto chodzić na grupowe terapie leczenia uzależnień? Co one dają? 

Terapia grupowa jest bardzo skuteczną formą leczenia uzależnień – bardziej skuteczną niż się powszechnie wydaje. W walce z nałogiem jest ważne wsparcie nie tylko bliskich osób, ale również i tych, którzy przechodzą lub przeszli przez podobny problem. Osoba, która samodzielnie próbuje stawić czoła swojej słabości, jest praktycznie od razu skazana na porażkę. 

Dzięki terapii grupowej:

• otrzymasz wsparcie, otoczysz się ludźmi z podobnymi problemami, nie będziesz sam ze swoim nałogiem;
• wymienisz się doświadczeniami z innymi, co uczyni Cię silniejszym;
• pomożesz innym uczestnikom grupy, dzięki czemu poczujesz się potrzebny.

Osoby, które wcześniej miały problemy z komunikacją lub funkcjonowaniem w społeczeństwie, podczas terapii mają okazję na zmianę swojego zachowania, co przekłada się na poprawę samopoczucia i relacji z innymi. 

Czynniki leczące w terapii grupowej 

• wzbudzanie nadziei;
• przekazywanie informacji;
• altruizm (udzielanie sobie wzajemnej pomocy);
• rozwijanie umiejętność społecznych;
• zachowania naśladowcze;
• spójność grupy;
• korektywne odtwarzanie rodziny pierwotnej;
• czynniki egzystencjalne. 

Czy uczestnicząc w psychoterapii grupowej, można wyleczyć alkoholizm? 

Alkoholizmu nie da się całkowicie wyleczyć, można go jedynie zaleczyć. Jednak dzięki prawidłowej terapii osoba uzależniona ma duże szanse na odstawienie alkoholu raz na zawsze. Osoby po zakończonym odwyku, by przetrwać w trzeźwości, muszą jednak stale pracować nad sobą i mieć się na baczności, by nie pozwolić uśpić swojej czujności. 

Przeczytaj poradnik na naszym blogu: 

• W zespole tkwi siła – terapia grupowa jako forma leczenia uzależnień 

Źródła:

1. ,,Dynamika grupy terapeutycznej” [w:] ,,Zagadnienia grupowej psychoterapii nerwic’’, S. Kratochvil, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1981.
2. ,,Terapeuta: Praca w „Tu i Teraz” [w:] ,,Psychoterapia grupowa. Teoria i Praktyka”, I. Yalom, M. Leszcz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.