Jak przetrwać w trzeźwości po zakończeniu odwyku?

Uzależnienie od alkoholu może stać się chorobą śmiertelną, jeżeli osoba, która nadużywa alkoholu, nie zaprzestanie swojego picia. Pomocne w tym wyzwaniu okazują się psychoterapia i odwyk w ośrodku leczenia uzależnień. To dzięki podjęciu leczenia osoba uzależniona zaczyna zdawać sobie sprawę z tego, jaki wpływ na jej życie i życie najbliższych ma używka. Co ważne, psychoterapeuta służy pomocą nie tylko w trakcie terapii, ale ma również przygotować osobę uzależnioną do normalnego funkcjonowania po zakończonym odwyku. W wielu przypadkach powrót do normalnego życia jest bardzo trudny. Każdy alkoholik powie, że wytrzeźwieć jest łatwo. Problem jednak tkwi w utrzymaniu abstynencji.

Fazy “wychodzenia” z alkoholizmu

Nikt z dnia na dzień nie staje się alkoholikiem. Proces ten przebiega etapami, dlatego bardzo często używa się określenia “fazy choroby alkoholowej”. Podobnie jest ze zdrowieniem, które nie następuje niespodziewanie. Jest to proces długotrwały, który w niektórych przypadkach może toczyć się latami. Obejmuje on następujące etapy (fazy):

• Etap I – uświadomienie swojego stanu: początek leczenia

Osoba, która decyduje się na podjęcie leczenia, to bardzo często ktoś, kto już “sięgnął dna” i doskonale wie, jak destrukcyjny wpływ na całe otoczenie ma nałóg, w który popadł. Początkowy okres leczenia przebiega zwykle jednak ciężko. Taka osoba nie jest w najlepszej kondycji psychicznej, do tego może być rozdrażniona i rozbita emocjonalnie. Jest to również etap odtruwania organizmu, co może wzmagać objawy głodu alkoholowego.

• Etap II – faza “miesiąca miodowego

Jest to dobry czas dla osoby uzależnionej, ponieważ na tym etapie alkoholik zaczyna być bardzo pozytywnie nastawiona do leczenia, za co odpowiada nadmierna ilość neuroprzekaźników produkowana przez mózg. W tym momencie osoba uzależniona zaczyna wierzyć w sens terapii i chętnie angażuje się w leczenie.

• Etap III – faza “muru”

Na tym etapie dochodzi do zmiany w psychice alkoholika. Jak sama nazwa wskazuje, jest to trudny czas dla osoby uzależnionej, gdyż dochodzi do znacznego pogorszenia samopoczucia psychicznego i fizycznego. Często zdarza się, że chory zaczyna wątpić w skuteczność leczenia. W tej fazie często dochodzi również do nawrotów.

• Etap IV – faza przystosowania się

W tej fazie psychika osoby walczącej z nałogiem stabilizuje się. Pojawia się realne spojrzenie na sytuację i radość z prowadzenia trzeźwego życia. Osoba uzależniona zaczyna szukać rozwiązań, a nie tak jak do tej pory – usprawiedliwień dla swojego zachowania. Stan też może trwać nawet kilka lat, aż do całkowitej stabilizacji psychiki i wygaszenia mechanizmów alkoholowych.

Problem z utrzymaniem trzeźwości

Nie ma jednej prostej recepty na to, jak żyć w trzeźwości po zakończonym odwyku. Podczas odwyku psychoterapeuci przedstawiają pacjentom różne sposoby na to, aby wytrwać w abstynencji nie tylko w trakcie odwyku, ale również po zakończonej terapii uzależnień. Każda z tych metod dostosowana jest indywidualnie do potrzeb i możliwości chorego. Najbardziej oczywistym zaleceniem jest powstrzymać się od “pierwszego kieliszka”. Należy pamiętać, że nie tylko u alkoholików, ale również u osób uzależnionych od narkotyków nawet niewielka ilość środka uzależniającego wcześniej czy później wywoła trudny do odparcia przymus sięgnięcia po więcej.

Co zatem należy robić, aby nie wypić tego “pierwszego kieliszka”?

Jak zatem przetrwać głód alkoholowy? Głód alkoholowy jest to silny przymus, potrzeba sięgnięcia po dany środek odurzający. Towarzyszą mu nieprzyjemne dolegliwości fizyczne i psychiczne, takie jak rozdrażnienie, zaburzenie koncentracji, chwiejność emocjonalna, osłabienie, nudności, zawroty głowy, nieprzyjemny smak w ustach. Warunkiem przetrwania głodu alkoholowego jest zrozumienie mechanizmów tej strasznej i podstępnej choroby. Trzeba po prostu zaakceptować swoje ograniczenia. Pomocne w tym okazać się mogą: meetingi, uczestnictwo w spotkaniach grup AA czy wdrożenie w życie programu “Dziś nie piję” – takie postanowienie jest dużo łatwiejsze do spełnienia niż obietnica długofalowa. Ważne jest również, aby w miarę możliwości podtrzymywać leczenie w formie terapii ambulatoryjnej oraz regularnie uczęszczać na konsultacje psychiatryczne i psychologiczne. Szukanie pomocy u specjalistów, dzielenie się z innymi swoimi problemami, to podstawa trzeźwienia.

Źródła:

1. ,,Medyczne aspekty uzależnienia od alkoholu”, pod red. M. Wojnara, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa 2017. 
2. ,,Etapy zmiany w terapii uzależnień”, Gerard J. Connors, Carlo C. DiClemente, Mary Marden Velasquez, Dennis M. Donovan, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015.