Skąd się bierze seksoholizm i jak rozpoznać tę wstydliwą chorobę, czyli wszystko o ciemnej stronie seksu

Seksoholizm, czyli uzależnienie od seksu, należy do grupy uzależnień behawioralnych, które nie są związane z przyjmowaniem określonej substancji, jak ma to miejsce w przypadku alkoholizmu czy lekomanii, a rozumiane są jako utrwalone powtarzane określonej czynności. Dla wielu osób wydaje się to być nałóg dość niewinny, a wręcz przyjemny. Trzeba jednak pamiętać, że spotęgowane libido czy gorący temperament jeszcze nie decydują o tym, że ktoś jest seksoholikiem. Czym więc jest seksoholizm, skąd się bierze i jak go rozpoznać? O tym dowiesz się z naszego artykułu.

• Seksoholizm to poważna choroba, która podobnie jak każde inne uzależnienie – powinna być leczona.
• Osoba uzależniona od seksu odczuwa patologiczną potrzebę podejmowania różnego rodzaju czynności seksualnych.
• Seksoholizm to choroba o podłożu psychicznym, która może znacznie wpływać na życie zarówno rodzinne, jak i zawodowe danej osoby.

Czym jest uzależnienie od seksu?

Seksoholizm to nadmierna, wręcz patologiczna potrzeba podejmowania czynności seksualnych. Osoby uzależnione od seksu odczuwają wewnętrzną potrzebę współżycia i podejmowania stosunków seksualnych, choć często nawet niekoniecznie to lubią. Czasami wręcz czują do tych zachowań obrzydzenie czy wstręt.

Seksoholizm należy do grupy uzależnień behawioralnych i pod niektórymi względami przypomina inne uzależnienia, takie jak narkomanię lub uzależnienie od hazardu. Podobnie jak w przypadku wspomnianych uzależnień chory, wykonując określoną czynność, czuje chwilową euforię. Z tą jednak różnicą, że u narkomana euforię wywołuje zażycie środków odurzających, a u seksoholika – seks.

W 2018 roku seksoholizm został włączony przez Światową Organizację Zdrowia do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób Psychicznych.

Skąd się bierze seksoholizm, erotomania?

Jedna z głównych przyczyn seksoholizmu (erotomanii) jest brak umiejętności wyrażania swoich emocji. Najczęściej braki w tym zakresie wynoszone są z domu rodzinnego. Seksoholicy bardzo często pochodzą z rodzin dysfunkcyjnych, czyli takich, w których rodzice lub jedno z nich było uzależnione od środków odurzających, np. alkoholu czy narkotyków. Takie dzieciństwo doprowadza do poczucia osamotnienia i lęku. Zdarza się również, że osoby uzależnione od seksu były wykorzystywane seksualnie w dzieciństwie.

Amerykański lekarz – Patrick Carnes – po przebadaniu ponad tysiąca osób cierpiących na seksoholizm wskazał jeszcze inne możliwe przyczyny tego uzależnienia, do których zaliczył m.in.:

• brak wiary we własne możliwości seksualne, co może być związane z przykrymi doświadczeniami sprzed lat;
• zawód miłosny – z obawy, aby to się nie powtórzyło, człowiek nawiązuje przelotne znajomości, w które nie angażuje się uczuciowo

Większość psychologów wskazuje, że seksoholizm nie pojawia się z dnia na dzień. Jest to proces długotrwały, który może być inicjowany poprzez oglądanie treści pornograficznych. Długotrwałe oglądanie materiałów pornograficznych powoduje wzrost zainteresowania treściami prezentującymi zachowania nietypowe, łącznie z przemocą seksualną. Normalne potrzeby seksualne przeradzają się wówczas w patologiczną potrzebę wykonywania czynności seksualnych.

Jakie zachowanie świadczą o tym, że jesteśmy uzależnieni od seksu?

Osoby uzależnione od seksu nie potrafią cieszyć się nim w naturalny sposób i traktować go jako rodzaj intymnej relacji pomiędzy dwojgiem ludzi. Zachowania seksualne, które praktykują, to najczęściej obsesyjna masturbacja, stosunki seksualne z przypadkowymi osobami, niekiedy nawet prostytutkami, snucie obsesyjnych fantazji seksualnych, korzystanie z usług seksualnych (np. seks telefon). W przypadku osób uzależnionych od seksu pierwszą potrzebą staje się właśnie seks, co oznacza, że seksoholicy są w stanie dla niego poświęcić wszystko inne, łącznie z rodziną, zdrowiem, przyjaciółmi.

Czy seksoholizm przebiega inaczej u kobiet i mężczyzn?

Z uzależnieniem od seksu borykają się zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Jednak podłoże występowania tego zjawiska u obu płci jest inne. U mężczyzn seks służy rozładowywaniu napięć. Jest to również sposób na dowartościowanie się, a nierzadko poczucie niższości zmienia się w pewność siebie. Natomiast kobietom seks pomaga poczuć się atrakcyjną, kochaną i bezpieczną. Co więcej, zdarzają się kobiety, które nieświadomie mylą seks z miłością i często w taki sposób chcą zasługiwać sobie na uczucie.

Takie osoby często pochodzą z dysfunkcyjnych rodzin, w których ciężko było o miłość i czułość. Normalne z kolei było towarzyszące im poczucie beznadziejności i braku jakichkolwiek możliwości.

Jakie skutki niesie za sobą nałogowe uprawianie seksu?

Życie osób uzależnionych od seksu może wyglądać inaczej, jednak w ich zmaganiu z chorobą dostrzega się wiele cech wspólnych. Do najdotkliwszych skutków tego uzależnienia należy rozpad więzi rodzinnych. Osoby uzależnione oddalają się od swoich rodzin, często bywają poza domem i dostarczają swoim dzieciom niewłaściwych wzorców. Uzależnienie od seksu prowadzi do zaniedbania innych obowiązków. Pojawienie się seksualnych myśli i fantazji może uniemożliwić pracę i skupienie się na wykonywanych czynnościach, a nierzadko prowadzi również do takich skrajnych sytuacji, jak korzystanie z usług agencji towarzyskich oraz usług prostytutek. Seksoholizm przynosi więc również skutki w sferze zdrowotnej – może być przyczyną zaburzeń seksualnych, chorób wenerycznych i zakaźnych.

Jak postępować z seksoholikiem?

Kompulsywne zachowania seksualne są uciążliwe nie tylko dla osoby uzależnionej, ale również dla jej najbliższego otoczenia. Partner czy partnerka seksoholika często odczuwa jego nadmierny popęd seksualny, opierający się m.in. na częstym oglądaniu pornografii, co nierzadko przekłada się na liczne kłótnie i awantury. Wszystko to może prowadzić do negatywnych konsekwencji w sferze życia prywatnego, takich jak separacje czy rozwody.

Jeśli jednak ktoś znajduje się w ciężkiej sytuacji, w której „druga połowa” cierpi na uzależnienie od seksu, ale chce jej za wszelką cenę pomóc, pierwszym krokiem jest próba zrozumienia seksoholika oraz tego, że jego wzmożone zachowania seksualne są objawami choroby. Aby rozpoznać seksoholizm konieczna jest konsultacja ze specjalistą i rozpoczęcie specjalistycznego leczenia uzależnienia od seksu. Tylko taka droga jest w stanie zapewnić całkowite wyleczenie choroby, a wówczas życie seksualne może wrócić na odpowiednie tory.

Jak leczyć seksoholizm, uzależnienie od seksu?

Wyleczenie seksoholizmu jest możliwe, choć wymaga wiele pracy. Walka z uzależnieniem od seksu powinna uwzględniać terapię leczenia uzależnień, której celem jest powrót do zdrowego życia płciowego. Terapia dostarcza przede wszystkim wiedzę o samym sobie, a także pokazuje sposoby radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, w tym również ze wzmożoną potrzebą aktywności seksualnej. Bardzo dobre rezultaty w wychodzeniu z seksoholizmu, oprócz spotkań indywidualnych z psychoterapeutą, może przynieść terapia grupowa. Są to spotkania seksoholików, którzy dzielą się nawzajem swoim doświadczeniem.

Źródła:

1. ,,Seksoholizm. Perwersja i miłość”, D. Zdrada, Difin, 2017. 
2. ,,Seks czy uzależnienie od seksu?”, S. Olczak, Wydawnictwo Edukacyjne “Parpamedia”, Warszawa 2010.