Jak alkohol wpływa na funkcjonowanie trzustki?

Wielu z nas uwielbia spędzać miłe chwile w towarzystwie przyjaciół, delektując się ulubionym napojem alkoholowym. Wesoła atmosfera, smak wyjątkowych trunków i błogie rozluźnienie stają się dla wielu synonimem szczęścia. Alkohol, choć powszechnie spotykany przy różnych okazjach, może mieć szereg negatywnych konsekwencji dla zdrowia, zwłaszcza gdy jest spożywany w nadmiernych ilościach. Jednym z najbardziej dotkniętych narządów wewnętrznych jest trzustka, która odgrywa kluczową rolę w procesie trawienia oraz wytwarzaniu hormonów, takich jak insulina. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czy alkohol może doprowadzić do przewlekłego zapalenia trzustki i innych chorób tego narządu.

• Trzustka, odpowiedzialna za produkcję insuliny i enzymów trawiennych. Nadmierne spożycie alkoholu może mieć negatywny wpływ na gruczoł, prowadząc do poważnych chorób, takich jak zapalenie trzustki czy rak trzustki.
• Ostre zapalenie trzustki jest poważnym stanem zagrażającym życiu, który może prowadzić do martwicy lub nieodwracalnego uszkodzenia tego narządu. Objawy obejmują nawracający, silny ból w nadbrzuszu, gorączkę, wymioty, nudności i osłabienie perystaltyki jelit.
• Trzustka ma zdolność do regeneracji, ale tylko wtedy, gdy spożycie alkoholu zostanie przerwane, w przeciwnym razie może dojść do trwałych i nieodwracalnych uszkodzeń narządu.

Jaki jest wpływ alkoholu na trzustkę?

Trzustka to niewielki gruczoł, który odpowiada za regulację cukru w organizmie, poprzez produkcję insuliny i glukagonu. Dostarcza także do jelita cienkiego enzymów potrzebnych do trawienia białek, węglowodanów i tłuszczów. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak szkodliwy jest wpływ alkoholu na trzustkę, gdyż organem wymienianym najczęściej w przypadku nadużywania napojów procentowych, jest wątroba. (Przeczytaj tekst Jak picie alkoholu wpływa na wątrobę? i dowiedz się, jak etanol zatruwa ten organ). Tymczasem każdy alkohol może szkodzić trzustce i doprowadzić do rozwoju silnej reakcji zapalnej. Nawet picie codzienne piwa jest nadmiernym obciążeniem dla tego gruczołu, ponieważ napój posiada bardzo wysoki indeks glikemiczny i powoduje wyrzuty dużej ilości insuliny.

Łagodne zapalenie trzustki zwykle nie daje objawów lub są tak słabe, że chory często ich nie zauważa. Z czasem może pojawić się kłucie w lewym podbrzuszu, stopniowo doprowadzając do pogorszenia stanu ogólnego. W przewlekłym zapaleniu występuje uporczywy ból o charakterze nawracającym, który pojawia się zwykle w związku ze spożyciem alkoholu. Warto zaznaczyć, że przewlekłe zapalenie trzustki wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju raka trzustki.

Ostre zapalenie trzustki a spożycie alkoholu

Według danych zebranych przez lekarzy, około 30% przypadków występowania ostrego zapalenia trzustki, ma związek z alkoholem, a u osób uzależnionych lub często nadużywających trunków, wskaźnik rośnie do nawet 60%. Ryzyko choroby tego organu wzrasta wraz z intensywnością i ilością picia.

Warto zaznaczyć, że ostre zapalenie trzustki jest stanem zagrażającym życiu. Enzymy, które są produkowane przez gruczoł, przedostają się do jego miąższu i okolicznych tkanek. W efekcie następuje proces samotrawienia trzustki. W najgorszym przypadku dochodzi do martwicy lub nieodwracalnego uszkodzenia znacznej części tego gruczołu, preformacji naczyń krwionośnych i sąsiadujących ścian przewodu pokarmowego. Dlatego śmiertelność w przypadku ostrego zapalenia trzustki jest bardzo duża.

Pozapalne torbiele trzustki a alkohol

Torbiel trzustki może pojawić się zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz tego narządu. Zawiera wydzielinę trzustkową otoczoną tkankami. Torbiele pozapalne są konsekwencją ostrego zapalenia trzustki, do którego bardzo często doprowadza nadmierne picie alkoholu
 
          

Jakie są objawy przebiegu ostrego zapalenia trzustki?

Trzustka umiejscowiona jest tylnej części brzucha, w przypadku problemów tego narządu ból promieniuje z nadbrzusza w kierunku pleców. Do objawów alkoholowego zapalenia trzustki zalicza się:

• nawracający, silny ból w nadbrzuszu,
• gorączkę,
• wymioty i nudności,
• osłabienie perystaltyki jelit,
• wzmożone napięcie powłok brzucha,
• bolesność palpacyjna,
• bolesny opór w nadbrzuszu.

Uszkodzenia zapalne trzustki o przewlekłym charakterze najczęściej skutkują niedostatecznym wytwarzaniem enzymów trawiennych przez ten organ i zaburzeń trawienia tłuszczów. Objawia się to występowaniem biegunek tłuszczowych oraz stopniową utratą masy ciała.

Regeneracja trzustki po alkoholu

W ciągu kilku tygodni objęty stanem zapalnym organ jest w stanie się odbudować. Warunkiem jest jednak zaprzestanie spożywania alkoholu, który zaburza proces regeneracji tego gruczołu. Etanol może także sprawić, że w trzustce dojdzie do trwałych i nieodwracalnych zmian, które obniżą jego wydajność. Podobnie jak w przypadku wątroby, mogą pojawić się zwłóknienia tkanek, które są nieodwracalnym procesem bliznowacenia, powodującym mniejszą wydajność trzustki.

Czy uszkodzenie trzustki można wyleczyć?

Trzustka to organ posiadający pewne zdolności do regeneracji. Jednak alkoholowe zapalenie trzustki prowadzi do poważnych uszkodzeń narządu, a jego leczenie zależy w dużym stopniu od stopnia zaawansowania schorzenia. Niewątpliwe kluczowym czynnikiem jest całkowita abstynencja, która pomoże w ustabilizowaniu stanu trzustki. Walka z nałogiem jest trudna, dlatego warto skorzystać z pomocy profesjonalistów pracujących w Ośrodku Nowe Życie w Krakowie. Alkoholik może liczyć podczas terapii leczenia uzależnień na wsparcie ze strony terapeutów, psychologów i psychiatrów. Dodatkowo udział w terapii indywidualnej i zajęciach grupowych pozwoli wytrwać w trzeźwości i radzić sobie w trudnych sytuacjach po odstawieniu alkoholu. 

W mniej zaawansowanych przypadkach uszkodzenia trzustki poprawa może pojawić się po wdrożeniu leczenia farmakologicznego, odpowiedniej diety i stylu życia. Niestety często w przebiegu ostrego zapalenia trzustki możliwość wyleczenia maleje, a terapia koncentruje się jedynie na łagodzeniu objawów i skutków.  
 
Przeczytaj wpisy powiązane na naszym blogu:

• Jakie choroby grożą alkoholikom?
• Jak przestać pić alkohol – domowe sposoby – czy istnieją i są skuteczne?
• Czy alkohol faktycznie zabija szare komórki? Wyjaśniamy

Nigdy nie jest za późno na podjęcie walki o swoje życie i zdrowie. Rozwiązaniem Twojego problemu może być terapia alkoholowa. Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji, zadzwoń pod numer 504 106 335

Źródła: 

1. „Medyczne aspekty uzależnienia od alkoholu”, pod red. M. Wojnara, Państwowa.
2. ,,Uzależnienie od alkoholu. Oblicza problemu”, L. Cierpiałkowska, J. Chodkiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020.