Syndrom IAD (Internet Addiction Disorder) – czym jest i jak się przejawia?

Ostatnio coraz więcej mówi się o syndromie IAD, należącym do nowej generacji uzależnień. Przybrał ono na sile zwłaszcza z upowszechnieniem się dostępu do globalnej sieci i stałym wzrostem jej użytkowników. Co dokładnie kryje się pod tym pojęciem i jak rozpoznać to uzależnienie? O tym dowiesz się z naszego artykułu. 

Czym jest syndrom IAD?

Syndrom IAD, czyli Internet Addiction Disorder, to wewnętrzny przymus ,,bywania w sieci”, wielogodzinne, niekontrolowane korzystanie z komputera i internetu. Zjawisko to jest stosunkowo nowe, ale bardzo dynamicznie przybiera na sile. Na siecioholizm narażone są głównie młode osoby, dla których internet jest nieodłącznym elementem ich codziennej aktywności. Uzależnienie od internetu, podobnie jak uzależnienie od hazardu, seksu czy zakupów należy do grupy uzależnień behawioralnych, które w przeciwieństwie do uzależnienia od alkoholu i narkotyków, nie są związane z zażywaniem substancji psychoaktywnych, a nałogowym wykonywaniem konkretnych czynności – w tym wypadku patologicznym używaniem internetu. 

Rodzaje uzależnienia do komputera

Uzależnienie od komputera można podzielić na 5 rodzajów. Coraz częściej mówi się o erotomanii internetowej, czyli kompulsywnym korzystaniu z serwisów pornograficznych. Innym rodzajem uzależnienia od komputera jest socjomania internetowa, czyli uzależnienie od czatów internetowych i kontaktów społecznych w internecie. W kategorii uzależnień od sieci internetowej mieszczą się uzależnienia od internetowego hazardu i gier sieciowych. Przeciążenie informacyjne to potrzeba sięgania do informacji, z kolei uzależnienie od komputera obejmuje wszelkie uzależnienia niekoniecznie związane z dostępem do sieci, ale wynikające z potrzeby niekontrolowanego korzystania z internetu, w tym również z gier komputerowych. 

Jak widać, siecioholizm ma wiele twarzy. Trudno określić jednoznacznie, co w internecie może być najgroźniejsze. Nie ulega jednak wątpliwości, że to właśnie z tego powodu, że gromadzi on tak wiele zasobów, jest łatwym źródłem uzależnienia. 

Czym objawia się uzależnienie od internetu i komputera? 

Brak kontroli w korzystaniu z komputera, internetu czy gier wywołuje u pacjenta dystres. Pojęcie to wiąże się z nieprzyjemnymi odczuciami, które niesie za sobą stres, a więc bólem, cierpieniem i lękiem. Dystres może prowadzić do znaczącego pogorszenia się jakości życia, obniżając zdolność do codziennego i sprawnego funkcjonowania. 

Do głównych objawów uzależnienia od internetu zalicza się:

• zanik więzi emocjonalnych z bliskimi – cały przekaz emocjonalny skupia się na kontaktach ze znajomymi w sieci;
• rozdrażnienie, poddenerwowanie;
• nadmierna ilość czasu poświęcona na aktywności internetowe i wynikające z tego zaniedbania nauki, dotychczasowych zainteresowań;
• problemy z koncentracją;
• brak umiejętności kontroli ilości czasu spędzanego przed monitorem;
• korzystanie z internetu i komputera pozwala zapomnieć o nieprzyjemnych przeżyciach, odczuciach i problemach;
• osoby uzależnione od internetu nie są zdolne do prowadzenia typowego życia rodzinnego czy towarzyskiego, nie są też w stanie wywiązywać się ze swoich zobowiązań. 

Kto najbardziej jest narażony na uzależnienie internetowe?

Na uzależnienie od internetu najbardziej narażone są osoby nieśmiałe, wrażliwe, niepewne siebie, z niską samooceną, które nie potrafią sobie konstruktywnie poradzić ze stresem. Przy użyciu internetu mogą tworzyć sztuczny wizerunek siebie, niezgodny z tym w rzeczywistości i udawać, że są kimś innym. W sieci nie muszą konfrontować się z sytuacjami, które je przerastają. Redukują w ten sposób lęk i napięcia, jednocześnie uciekając od prawdziwego życia. Zdarza się, że powodem ucieczki w wirtualny świat są niepowodzenia w pracy, miłości, konflikty w rodzinie. 

Jak leczyć uzależnienie od komputera?

Leczenie uzależnienia od komputera jest podobne do leczenia innych uzależnień. W niektórych poradniach uzależnień, takich jak Ośrodek Nowe Życie nieopodal Krakowa, wprowadzono specjalne programy terapeutyczne dla osób patologicznie używających komputera. Terapia uzależnień komputerowych oparta jest na zmianie przekonań i zachowań, rozwoju zainteresowań innych niż komputer, a przede wszystkim na nauce konstruktywnego korzystania z komputera i internetu. Po terapii powinna nastąpić nie tylko ogólna poprawa samopoczucia uzależnionego, ale i zmiana jakości i czasu spędzanego przed komputerem.

Zapoznaj się również z powiązanymi wpisami z naszego bloga:

• Skąd się bierze seksoholizm i jak rozpoznać tę wstydliwą chorobę, czyli wszystko o ciemnej stronie seksu

Źródła:

1. ,,Uzależnienia medialne. Uwarunkowania, leczenie, profilaktyka”, A. Ogonowska, Wydawnictwo Edukacyjne, 2018. 
2. ,,Wyloguj się do życia”, W. Powers, Dom Wydawniczy, 2014.