Jak stawiać granice osobie uzależnionej od alkoholu?

Alkoholizm to choroba dotykająca samego uzależnionego i jego otoczenie. W bardzo trudnym położeniu zawsze znajdują się jego najbliżsi, którzy często każdego dnia muszą patrzeć, jak spożywa on alkohol i zmagać się z konsekwencjami działania tej substancji. Ich zadaniem jest nakłonienie nałogowca do leczenia, a jednym ze sposobów jest stawianie granic. Nie należy alkoholika wyręczać w jego obowiązkach, gdyż w ten sposób dojdzie do współuzależnienia, a choroba zawładnie życiem całej rodziny. Zrezygnować należy z pobłażania, nadopiekuńczości i udawania, że problem nie istnieje. Dowiedz się, jak stawiać granice alkoholikowi i dlaczego jest to takie trudne.

• Stawianie granic pomaga osobie uzależnionej zrozumieć konsekwencje swojego zachowania i motywuje do zmiany.
  
• Osoby uzależnione mogą mieć trudności z przestrzeganiem społecznych norm i zasad, co objawia się naruszeniem systemu granic.
• Stawianie granic jest niezbędne do przerwania cyklu uzależnienia, a poszukiwanie profesjonalnej pomocy i grup wsparcia może być kluczowe w procesie leczenia.

Jak wyglądają granice u osoby uzależnionej od alkoholu?

Osoby uzależnione często napotykają trudności w przestrzeganiu ustalonych norm społecznych i zasad, co objawia się naruszeniem systemu granic w różnych sferach życia. Ich zachowanie charakteryzuje się skracaniem dystansu społecznego, czego konsekwencją są konflikty interpersonalne. Jednym z wyzwań, przed którymi stoją, jest trudność z zachowaniem rzetelności oraz dotrzymywaniem zawartych umów i często łączy się to z problemami z prawdomównością. 

W interakcjach społecznych osoby te mogą wykazywać tendencje do manipulowania i kłamstwa w celu ochrony swojej reputacji oraz dobrego imienia. Niestety, takie działania prowadzą do negatywnych konsekwencji, w tym ponoszenia znaczących strat, zarówno na płaszczyźnie osobistej, jak i zawodowej. Ich zdolność do odpowiedzialnego i kontrolowanego kierowania własnym życiem może być osłabiona, a w ekstremalnych przypadkach – całkowicie utracona.
/et_pb_text]

Zdaniem eksperta

Stawianie granic przez osoby bliskie alkoholikowi jest ważnym elementem w walce z uzależnieniem. Takie postępowanie pozwala choremu zderzyć się z rzeczywistością i zrozumieć, że jego postępowanie prowadzi do podtrzymania nałogu. Nastąpi to jednak tylko wtedy, gdy chory poniesie konsekwencje swojej postawy, decyzji i zachowań. Błędem jest przyjmowanie wobec osoby uzależnionej postawy uległej, która przejawia się wycofaniem z własnego stanowiska, gdyż prowadzi do rozwoju nałogu – wyjaśnia Bartłomiej Jaśkiewicz, Certyfikowany Instruktor Terapii Uzależnień

W jaki sposób stawiać granice alkoholikowi? 

Najtrudniej stawia się granice osobie, z którą jesteśmy związani emocjonalnie. Łatwiej w takim przypadku ulegamy manipulacji, tłumaczymy i usprawiedliwiamy zachowanie alkoholika. Wmawiamy sobie, że musimy troszczyć się i tłumaczyć uzależnionego, ponieważ bez nas nie dałby sobie rady. Wiele osób boi się, że ich asertywna postawa i konfrontacja z chorym doprowadzi do utraty partnera lub jego gniewu. 

Należy przede wszystkim zdefiniować konkretne, nieprzekraczalne granice zachowań, wyrażając jednocześnie swoje uczucia i oczekiwania w sposób bezpośredni, lecz empatyczny. Ich wyznaczenie powinno być poparte konsekwencją w egzekwowaniu, dlatego należy być przygotowanym na możliwe reakcje, w tym negatywne. Partner może również potrzebować wsparcia z zewnątrz, takiego jak profesjonalne konsultacje z psychologiem, psychiatrą czy udział w zajęciach grupowych lub terapii indywidualnej prowadzonej przez ośrodki leczenia uzależnień. 

Warto również zwrócić uwagę na grupy wsparcia dla osób uzależnionych czy terapię współuzależnień, które pomogą utrzymać równowagę emocjonalną i psychiczną podczas procesu wychodzenia z nałogu osoby bliskiej. Zachowanie własnego zdrowia i bezpieczeństwa powinno być priorytetem, nawet jeśli wymaga to podejmowania trudnych decyzji, takich jak ograniczenie kontaktów lub poszukiwanie pomocy prawnej.

Polecamy artykuł: Dlaczego silna wola nie wystarcza, aby przestać pić?    

Jak mądrze wspierać osoby uzależnione od alkoholu?

Wsparcie osoby uzależnionej od alkoholu wymaga strategicznego podejścia. Warto rozpocząć od otwartej i szczerze rozmowy, istotne jest też zrozumienie problemu – uzależnienie jest poważną chorobą, a przyznanie się do tego jest pierwszym krokiem ku zmianie. Decyzja o zaangażowaniu się w proces leczenia to znaczący moment, który powinien być poprzedzony przemyślanym komunikatem skierowanym do bliskiej osoby. Ważne jest, aby wyrazić swoje uczucia i troski związane z jej stanem zdrowia, jednocześnie zachowując otwartość na dialog.

Postawa asertywna pomoże wyjaśnić motywacje stojące za podjętą decyzją zaprzestania usprawiedliwiania zachowań alkoholika i ochrony przed konsekwencjami picia. Warto pamiętać, aby takie rozmowy prowadzić wyłącznie w momencie, gdy osoba uzależniona jest trzeźwa i zdolna do konstruktywnego dialogu. Stawianie jasnych granic jest niezbędne, aby przerwać cykl uzależnienia. Nie można oczekiwać, że alkoholik a zmieni się bez zewnętrznej interwencji i wyraźnych wymagań. Poszukiwanie profesjonalnej pomocy w ośrodku leczenia uzależnień, takim jak Ośrodek Nowe Życie w Krakowie jest często ważnym elementem procesu leczenia, oferując nadzieję na przełamanie nałogu.

Co utrudnia postawienie granic osobie zmagającej się z chorobą alkoholową?

Postawienie granic alkoholikowi może być trudne z powodów zarówno emocjonalnych, jak i praktycznych. Oto kilka czynników utrudniających ten proces:

• Silne uczucia do osoby uzależnionej, takie jak miłość, litość – chęć ochrony bliskiej osoby przed konsekwencjami jej działań może prowadzić do usprawiedliwiania jej zachowań lub przejmowania odpowiedzialności za jej problemy.
• Obawa przed pogorszeniem relacji, odrzuceniem, czy konfrontacją – osoba może bać się, że postawienie granic zostanie odebrane jako brak współczucia lub miłości.
• Obawa przed reakcją osoby uzależnionej na postawienie granic, w tym przed agresją, manipulacją emocjonalną, czy pogorszeniem się jej stanu zdrowia.
• Zarówno osoba uzależniona, jak i jej bliscy mogą zaprzeczać skali problemu. Trudno jest postawić granice, gdy problem nie jest w pełni uznany lub jest bagatelizowany.
• Wielu bliskich wierzy, że miłość, cierpliwość, czy wsparcie w końcu doprowadzą do zmiany. Choć te uczucia są ważne, mogą utrudniać postawienie koniecznych granic w oczekiwaniu na „magiczne rozwiązanie” problemu.

FAQ – najczęściej zadawane pytania 

Czego nie można mówić osobie uzależnionej?

Alkoholik nie myśli w ten sam sposób, jak osoba, z którą rozmawia. Warto mieć przygotowane odpowiednie argumenty, ale nie można go straszyć, obrażać, krzyczeć czy poniżać. Przekonanie uzależnionego do leczenia to trudne zadanie i może wymagać przeprowadzenia interwencji alkoholowej. 

Jak pomóc alkoholikowi, który nie chce pomocy?

Najlepszym rozwiązaniem jest pokazanie mu konsekwencji nałogu i mechanizmów choroby. Może to stanowić motywację do podjęcia leczenia. Najgorszym rozwiązaniem jest ukrywanie przez bliskich problemu z piciem przed znajomymi, szefem, sąsiadami oraz dalszą rodziną. 

Przeczytaj wpisy powiązane na naszym blogu:

• Jak zmienia się psychika alkoholika w trakcie terapii?
• Jak uzależnienie od alkoholu wpływa na uczucia?
• Co traci alkoholik? Wpływ picia na życie rodzinne
• Czy związek z osobą uzależnioną od alkoholu ma szansę przetrwać?
• Otępienie alkoholowe – jak picie wpływa na układ nerwowy?

Nigdy nie jest za późno na podjęcie walki o swoje życie i zdrowie. Rozwiązaniem Twojego problemu może być terapia alkoholowa. Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji, zadzwoń pod numer 504 106 335

Źródła: 

1. ,,Zaburzenia związane z używaniem alkoholu – obraz i możliwości pomocy”, E. Włodarczyk, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
2. ,,Uzależnienie od alkoholu. Oblicza problemu”, L. Cierpiałkowska, J. Chodkiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020.
3. ,,Zespół uzależnienia od alkoholu wśród dorosłych”, I. Kowalewski, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Kraków 2016.