O czym należy pamiętać, gdy ktoś bliski walczy z uzależnieniem od alkoholu?

Jak NIE postępować z alkoholikiem? Walka bliskiego z uzależnieniem od alkoholu jest niemałym problemem. Osoby z najbliższego otoczenia alkoholików bardzo często nie wiedzą, jak powinni postępować z takimi osobami. Zwykle żona alkoholika boi się przyznać przed samą sobą i otoczeniem, że nie daje sobie rady z życiem, że mąż nałogowo pije, a ona nie potrafi mu pomóc. Nieświadomie postępuje tak, że jej działanie – zamiast pomagać – szkodzi. Robienie mu awantur, gdy wrócił później z pracy pijany, przeszukiwanie jego szafek i wylewanie znalezionego alkoholu, powtarzanie do znudzenia tych samych formułek nic nie wnosi, a wręcz przeciwnie – powoduje, że zaczyna on pić więcej i więcej. Nic nie da również chowanie alkoholu, bo będzie wymyślał kolejne kryjówki. Sprawdzanie ilości wypijanego alkoholu też się nie sprawdzi, bo tak naprawdę nie da się przewidzieć kiedy, gdzie i ile pił. Alkoholik powinien być świadomy konsekwencji swojego picia, dlatego sprzątanie po nim, wyręczanie go w domowych obowiązkach, usprawiedliwienie jego nieobecności w pracy to odbieranie mu szansy, aby mógł na ,,własnej skórze” poczuć skutki swojego picia. Żona nie jest odpowiedzialna za alkoholizm męża, jednak swoim zachowaniem może przyczynić się do tego, że mąż zaniedba szukania pomocy. Ta sama zasada odnosi się do wszystkich bliskich osób.  Najczęściej popełniane błędy wobec osoby uzależnionej od alkoholu: 

• groźby, kłótnie, kazania;
• chowanie, wylewanie alkoholu;
• usprawiedliwianie alkoholika przed otoczeniem, ukrywanie picia – niekiedy konieczna jest tzw. terapia szokowa, będąca również dla alkoholika swego rodzaju fazą ostrzegawczą – np. utrata pracy może pomóc alkoholikowi w trzeźwym spojrzeniu na świat i konsekwencje, jakie niesie ze sobą jego choroba;
• wykonywanie za alkoholika czynności, które powinien zrobić sam;
• brak wsparcia podczas wychodzenia z nałogu (np. w trakcie terapii) – alkoholik podczas terapii uzależnień niewątpliwie potrzebuje pomocy najbliższych, nawet jeśli twierdzi inaczej. Rodzina i znajomi powinni go wówczas za wszelką cenę wspierać i dodawać otuchy). 

Jak zachowywać się w stosunku do alkoholika?

Nie ma jednej sprawdzonej zasady postępowania, która sprawi, że alkoholik przestanie z dnia na dzień pić lub zapisze się na terapię uzależnień. Alkoholik często musi sięgnąć swojego dna, by znaleźć w sobie motywację do podjęcia leczenia i docenić starania bliskiej osoby w walce o jego lepsze życie. Jak zatem należy zachowywać się wobec osoby uzależnionej? 

Przyjąć zasadę twardej miłości wobec alkoholika

Twarda miłość wobec alkoholika polega na stosowaniu zasady „ty nadużywasz alkoholu, więc ty ponosisz wszelkie konsekwencje swoich zachowań”. Nie jest to łatwe, bo wiele osób żyjących na co dzień z alkoholikiem pod jednym dachem poddaje się rytmowi jego picia i popada we współuzależnienie. A tymczasem tylko forma dojrzałej miłości w stosunku do osób uzależnionych i konsekwencja działania mogą przynieść efekty. Im wcześniej najbliższe otoczenie osoby uzależnionej zacznie stosować wobec niej twarde zasady miłości, tym większa szansa, że szybciej podejmie ona leczenie.  Odstawienie alkoholu jednak z pewnością nie przyjdzie z dnia na dzień, dlatego cierpliwość jest w tym przypadku niezwykle istotna. W trudniejszych chwilach należy pamiętać o tym, że jest to jedynie faza przejściowa, całe życie nie będzie tak bowiem wyglądało. 

Okazać wsparcie, gdy alkoholik podejmuje terapię

Rodzina, w której występuje problem alkoholowy, powinna okazać odpowiednie wsparcie osobie uzależnionej podczas terapii. Jest ono niezwykle ważne w procesie wychodzenia z alkoholizmu. Nie należy próbować kogoś wyleczyć na siłę. Uzależniony sam musi zrozumieć, że jest chory i potrzebne jest mu leczenie. By rodzina mogła udzielić wsparcia osobie uzależnionej i dać mu tyle siły, ile chory potrzebuje, musi być odpowiednio przygotowana – tylko wtedy pomoc będzie skuteczna i wspomoże alkoholika w powrocie do zdrowia. Takie wsparcie można otrzymać podczas konsultacji rodzinnych prowadzonych w ośrodku leczenia uzależnień Nowe Życie w Krakowie. 

Poszukać pomocy terapeutycznej dla osób współuzależnionych 

U żon alkoholików stwierdza się wysokie wskaźniki zaburzeń nerwicowych i somatycznych. Osoby współuzależnione, podobnie jak sami uzależnieni, potrzebują wsparcia i pomocy. Terapia leczenia współuzależnienia, pomimo że nie jest łatwa, przyczynia się do poprawy stanu zdrowia psychicznego. Podczas takiej terapii omawiane są problemy, które powstają w codziennym życiu z osobą uzależnioną od alkoholu. Jest to szansa, by żona bądź partnerka mogła w końcu wyjść z roli ,,żony alkoholika”, nabrać dystansu i krytycyzmu. 

Jak uświadomić alkoholikowi, że jest uzależniony? 

To nie żona, matka ani siostra ma uświadomić alkoholikowi, że ma problem, a on sam musi przyznać się przed samym sobą, że jest w szponach nałogu. Bliscy mogą mu jedynie pewne sprawy unaocznić, porozmawiać z nim, wskazać konsekwencje jego picia. Alkoholik sam musi do tego dojrzeć i z własnej woli podjąć leczenie. Musi zrozumieć, że alkohol nie wpływa poprawę nastroju, jak błędnie może to postrzegać osoba uzależniona. Że problemem alkoholowym można nazwać nawet najmniejszą potrzebę napicia się alkoholu. 

Jak pomóc alkoholikowi wyjść z choroby? Leczenie alkoholizmu

Większość problemów alkoholowych zaczyna się objawiać dość niewinnie. Początkowo jest sporadyczne picie alkoholu, które stopniowo przechodzi w uzależnienie. Alkohol staje się nieodłącznym elementem dnia, a głód alkoholowy z czasem jest coraz to silniejszy. Objawy uzależnienia od alkoholu mogą być różne, jednak osoba, która zmaga się z opisanymi wyżej, prawdopodobnie boryka się z zaawansowaną już chorobą alkoholową. Aby świadomie leczyć alkoholizm, należy wiedzieć przede wszystkim jakie ma on podłoże i od czego się zaczęło. Niekiedy konieczna okazuje się specjalistyczna pomoc, którą zapewnić może np. ośrodek terapii uzależnień. Podjęcie terapii nie jest łatwe i najważniejsze w tym wszystkim jest wsparcie ze strony bliskich. Chorzy niekiedy decydują się również na wszywkę alkoholową. Jest ona stosowana po to, by pomóc alkoholikowi i ułatwić odstawienie alkoholu. Gdy mając wspomnianą wszywkę osoba uzależniona napije się alkoholu, pojawia się wyjątkowo złe samopoczucie, nazywane również kacem – kilkukrotnie gorsze niż zazwyczaj po wypiciu alkoholu w nadmiernych ilościach. Warto jednak mieć świadomość tego, że picie alkoholu podczas kuracji wszywką alkoholową, może zakończyć się nawet utratą życia. Zastosowanie tego rozwiązania wiąże się więc z poważnymi konsekwencjami, jeśli alkoholik jednocześnie nie odstawi używki. Nie wiesz, gdzie szukać pomocy, gdy mąż pije? Zachęcamy do lektury naszego artykułu: Alkoholizm w rodzinie – gdzie szukać pomocy.

Źródła:

1. ,,Medyczne aspekty uzależnienia od alkoholu”, pod red. M. Wojnara, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa 2017. 
2. ,,Jak wytrwać w trzeźwości. Poradnik zapobiegania nawrotom choroby”, Terence T. Gorski, Merlene Miller, AKURACIK, 1995.

Przeczytaj powiązane wpisy na naszym blogu:

• Jaka jest śmiertelna dawka alkoholu? Wyjaśniamy